سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)، مرگ به دلیل ناشناس به هنگام خوابیدن در طول شب یا روز می‌باشد. این سندرم معمولاً در کودکان زیر یک سال رخ می‌دهد. علت اصلی این عارضه هنوز شناخته نشده است ولی عارضه‌های پزشکی خاصی وجود دارند که باعث سندرم مرگ ناگهانی در نوزاد می‌شوند. این عارضه‌ها در بخشی از مغز کودک شما قرار دارند که معمولاً مسئول کنترل فرایند تنفس در کودک می‌باشند.
تحقیقات نشان داده که عوامل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند خطر بروز سندرم مرگ ناگهانی را در نوزاد شما بالا ببرند. والدین باید حتماً اقدامات پیشگیرانه را برای محافظت از کودک خود در برابر سندرم مرگ ناگهانی (SIDS) انجام دهند.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#83d5ed”]
سندرم مرگ ناگهانی نوزاد هیچ نشانه‌ی هشداری ندارد و مرگ، سریع و ناگهانی و اکثراً زمانی که نوزاد شما خواب است اتفاق می‌افتد. متخصصین ما در کلینیک تخصصی کودکان امید می‌توانند به شما برای آگاهی از تمامی دلایل سندرم مرگ ناگهانی نوزاد و همچنین راه‌هایی برای کاهش خطر آن کمک کنند. شما می‌توانید با رعایت موارد احتیاطی خطر ناشی از SIDS را به حداقل برسانید. سعی کنید نوزاد خود را راحت و به پشت بخوابانید. همچنین از قرار دادن هرگونه شئ مسدود کننده که بتواند در تنفس نوزاد تداخل ایجاد کند پرهیز کنید. تکنیک‌های شیر دادن صحیح (لینک به مقاله نحوه صحیح شیر دادن) به کودک شما کمک می‌کند تا خطر سندرم مرگ ناگهانی را پشت سر بگذارد.
جهت دریافت نوبت مشاوره و یا رزرو وقت با شماره‌های 02188898440 و 02188898441 تماس بگیرید.[/alert]
علل سندرم مرگ ناگهانی در نوزاد
عوامل فیزیکی و همچنین عوامل مربوط به محیط خواب متعددی وجود دارند که می‌توانند منجر به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد شوند. این عوامل معمولاً در میان کودکان مختلف متفاوت‌اند. برخی از علل اصلی سندرم مرگ ناگهانی در نوزادان عبارت‌اند از:
عوامل فیزیکی
• اختلالات مغزی
• عفونت‌های تنفسی
• کم‌وزنی زمان تولد (لینک به مقاله کم‌وزنی)
• افزایش دمای بدن
عوامل مربوط به محیط خواب
وجود اشیای مسدود کننده در گهواره‌ی نوزاد و یا موقعیت نامناسب بدن به هنگام خوابیدن می‌تواند خطر سندرم مرگ ناگهانی را افزایش دهد. برخی از الگوهای خواب می‌توانند خطر سندرم مرگ ناگهانی را افزایش دهند:
• خوابیدن بر روی شکم یا پهلوها – زمانی که نوزاد بر روی شکم یا هر یک از پهلوها بخوابد تنفس او سخت‌تر خواهد شد. راحت‌ترین موقعیت بدن برای خوابیدن، به پشت می‌باشد.
• خوابیدن بر روی یک سطح نرم – خوابیدن بر روی تشک‌های نرم یا پرزدار درحالی‌که صورت به‌طرف پایین قرار گرفته است به آسانی منجر به بسته شدن راه هوایی نوزاد خواهد شد. پوشاندن کودک با پتوی سنگین درحالی‌که صورت او نیز پوشیده شدن است می‌تواند خطرناک باشد.
• خوابیدن با والدین – بهتر است که کودک در همان اتاق ولی بر روی یک تخت جداگانه بخوابد. زمانی که نوزاد در تحت والدین خود بخوابد فضا کم شده و می‌تواند تنفس را مختل کند.
چه کسانی در خطر بیشتری برای سندرم مرگ ناگهانی نوزاد قرار دارند؟
با وجود اینکه سندرم مرگ ناگهانی نوزاد می‌تواند کودکان سالم و عادی را نیز درگیر کند، محققین عوامل متعددی را یافته‌اند که می‌توانند خطر این سندرم را افزایش دهند.
• جنسیت – نوزادان پسر معمولاً بیشتر به این سندرم مبتلا می‌شوند تا نوزادان دختر.
• سن – نوزادانی که به سن 2 تا 4 ماهگی رسیده‌اند در خطر بیشتری برای سندرم مرگ ناگهانی قرار دارند.
• سابقه‌ی فامیلی – نوزادانی که خواهر و برادر و یا عموزاده‌های آن‌ها در اثر سندرم مرگ ناگهانی می‌میرند در خطر بیشتری برای این عارضه‌ی غیرمنتظره قرار دارند.
• دود سیگار (لینک به مقاله اثر دخانیات) – نوزادانی که از مادران سیگاری زاده می‌شوند در خطر بیشتری برای سندرم مرگ ناگهانی قرار دارند.
در صورتی که مادر با عوامل زیر مواجه باشد کودک در خطر بیشتری برای سندرم مرگ ناگهانی قرار دارد:
• مراقبت‌های پیش از زایمان را به‌خوبی انجام نداده باشد.
• وزن گیری ضعیف در طول بارداری.
• عارضه‌های مربوط به بند ناف.
• سابقه‌ی پزشکی عفونت‌های مجاری ادراری یا بیماری‌های مقاربتی.
• کم‌خونی
• باردار شدن در سنین زیر 20 سال.
چگونه می‌توان از مرگ ناگهانی نوزاد پیشگیری کرد؟
با وجود اینکه هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد وجود ندارد، والدین باید برخی روش‌های احتیاطی را برای کاهش خطر این عارضه به کار بگیرند. این نکات مؤثر را در نظر گرفته و خطر سندرم مرگ ناگهانی را کاهش دهید:
کودک را به پشت بخوابانید
زمانی که کودک به پهلو یا شکم می‌خوابد در خطر بیشتری برای ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی قرار دارد. زمانی که کودک با این موقعیت‌ها به خواب می‌رود، صورت او در تشک فرو رفته و نفس کشیدن برای او دشوار می‌گردد.
• مطمئن شوید که سر کودک شما پوشیده نشده است همچنین بهتر است کودک خود را به پشت بخوابانید. این کار به تنفس بهتر او کمک می‌کند.
• همچنین به پرستار خود بگویید کودک را به شکم در گهواره یا تخت خود قرار ندهد.
گهواره را تمیز و خلوت نگه دارید
یک تشک سفت در گهواره‌ی نوزاد خود قرار دهید که بتواند به راحتی بر روی آن بخوابد.
• از قرار دادن اشیای مسدود کننده مثل اسباب‌بازی، اشیای پرزدار و یا لحاف ضخیم در گهواره خودداری کنید.
• اسباب‌بازی یا بالش در گهواره قرار ندهید چراکه زمانی که صورت نوزاد به‌طرف آن‌ها قرار بگیرد تنفس او دشوار خواهد شد.
• گهواره‌ی کودک را ساده و بدون پوشش نگه دارید و اجازه بدهید نوزاد شما به راحتی بخوابد.
از گرم کردن بیش از حد کودک خودداری کنید
توصیه می‌شود برای گرم نگه داشتن نوزاد از یک کیسه خواب یا پتوی سبک استفاده کنید.
• از پوشش‌های اضافی استفاده نکنید و به هنگام خوابیدن، صورت نوزاد را نپوشانید.
• زمانی که والدین نوزاد را با پتوی پرزدار بپوشانند، نوزاد ممکن است حرکات غیرارادی زیادی انجام داده و پتو او را خفه کند.
• از پتوهای کوچک استفاده کرده و آن را در زیر تشک گیر بیندازید به‌طوری‌که تا بالای شانه‌ی نوزاد را بپوشاند.
• قنداق کردن یا پیچیدن کودک در پتوی پرزدار می‌تواند به او حس ناراحتی داده و تنفس او را دشوار کند.
• گرم شدن بیش از حد نوزاد می‌تواند او را بی‌قرار کرده و تحمل این گرمای زیاد برای مدت‌زمان طولانی برای او مقدور نخواهد بود.
اهمیت زیاد شیر مادر
شیر دادن به نوزاد (لینک به مقاله اهمیت شیر مادر) سیستم ایمنی او را تقویت کرده و او را در برابر عفونت‌های مجاری تنفسی مصون نگه می‌دارد.
• توصیه می‌شود که حداقل شش ماه کودک از شیر مادر استفاده کند که به شدت خطر بروز سندرم مرگ ناگهانی را کاهش می‌دهد.
از پستانک استفاده کنید
مکیدن پستانک به هنگام خواب می‌تواند به طرز موثری خطر سندرم مرگ ناگهانی را کاهش دهد.
• برای نوزادان شیرخوار تا سن 3 تا 4 هفتگی صبر کرده و سپس از پستانک استفاده کنید. در این مرحله کودک به این روش عادت می‌کند.
• در صورتی که نوزاد علاقه‌ای به پستانک ندارد هرگز او را مجبور نکنید.
• پستانک را قبل از خوابیدن در دهان نوزاد قرار دهید ولی زمانی که او به خواب رفت پستانک را خارج نکنید.
• پستانک را تمیز نگه داشته و از وارد شدن میکروب‌های مضر به بدن نوزاد جلوگیری کنید. در صورت فرسوده شدن پستانک، یک پستانک جدید را جایگزین آن کنید.
• هیچ‌وقت پستانک را با عسل یا مواد مشابه نپوشانید چراکه به راحتی باعث خفگی می‌شوند.
در اطراف نوزاد سیگار نکشید
والدین سیگاری (لینک به مقاله اثر دخانیات) باید قبل از تولد و پس از تولد نوزاد خود این عادت را ترک کنند.
• دود دست‌دوم سیگار معمولاً باعث خفگی نوزاد شده و می‌تواند منجر به بروز سندرم مرگ ناگهانی شود.
• مادر سیگاری باید در طول بارداری خود این عادت را کنار بگذارد. کودکانی که از مادران سیگاری زاده می‌شوند در خطر بیشتری برای سندرم مرگ ناگهانی قرار دارند.
کودک را روی یک سطح سفت بخوابانید
همیشه کودک خود را روی یک سطح سفت بخوابانید.
• هیچ‌گاه کودک خود را بر روی مبل، بین بالش‌ها و یا بر روی تخت آبی نخوابانید.
• تشک گهواره را با یک ملافه‌ی هم‌اندازه بپوشانید.
• زمانی که کودک در تاب یا کریر خود به خواب می‌رود سعی کنید هرچه سریع‌تر او را بر روی یک سطح سفت قرار دهید.
مراقبت‌های سلامتی کودکان و ایمن سازی
زمانی که کودک بیمار به نظر رسیده و یا از اختلالات تنفسی رنج می‌برد بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
• به‌عنوان والدین مسئولیت‌پذیر باید نوزاد خود را به‌طور منظم برای معاینه و ایمن سازی نزد پزشک ببرید. ایمن سازی او را در مقابل بیماری‌های خطرناک و کشنده حفظ می‌کند.
• تحقیقات نشان داده است که واکسن زدن در بازه‌ی زمانی مشخص شده خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را کاهش می‌دهد.
• در صورتی که کودک به مرحله‌ی توقف تنفسی رسید و رنگ او آبی شده و یا دچار فلجی شد بلافاصله او را به نزد پزشک ببرید. پزشک مشکلات به وجود آمده را بررسی کرده و روش درمانی مناسب را اتخاذ می‌کند.
