ورم لوزه‌ها عبارت است از التهاب و عفونت لوزه‌ها؛ لوزه‌ها غدد لنفاوی بادامی‌شکلی هستند که در دو طرف قسمت انتهایی گلو قرار دارند و این بیماری در کودکان بسیار شایع است.
لوزه‌ها، از ورود میکروب‌ها و آلودگی‌ها به داخل گلو جلوگیری می‌کنند اما وقتی یک ویروس یا باکتری بسیار شدید باشد می‌تواند سبب ورم و التهاب لوزه‌ها شود. مشکلاتی در قورت دادن غذا و امتناع از غذا خوردن، معمولاً از اولین نشانه‌های التهاب لوزه هستند که والدین در کودکانشان متوجه می‌شوند. التهاب لوزه‌ی عودکننده هنگامی ست که کودکتان چند بار در یک سال دچار التهاب لوزه‌ها می‌شود. التهاب لوزه‌ی مزمن هنگامی ست که کودک دچار گلودردی می‌شود که تا 3 ماه یا بیشتر ادامه داشته باشد.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#83d5ed”]
درمان برای التهاب و عفونت لوزه‌ها به علت بروز آن بستگی دارد. متخصصین آن در کلینیک تخصصی کودکان امید، برای تشخیص علت آن ممکن است یک آزمایش میکروبی سریع یا کشت سواب گلو انجام دهند. اگر علت آن ویروسی باشد، هیچ دارویی برای درمان آن وجود ندارد؛ اما اگر علت آن عفونت باکتریایی باشد؛ مانند گلودرد میکروبی ، کودکتان باید داروهای آنتی‌بیوتیک مصرف کند. کودک باید دوره‌ی مصرف آنتی‌بیوتیک را کامل کند حتی اگر وضعیتش بهتر شده باشد. اگر بعد از درمان عفونت مجدداً برگردد، ممکن است بعضی از باکتری‌ها باقی‌مانده باشند و گلوی کودک مجدد عفونی شود. علت بروز عفونت و التهاب لوزه هر چه باشد، می‌توانید در خانه برای کمک به بهتر شدن وضعیت کودکتان، کارهایی را انجام دهید.
جهت دریافت نوبت مشاوره و یا رزرو وقت با شماره های 02188898440 و 02188898441 تماس بگیرید.
[/alert]
علت
التهاب لوزه ممکن است به علت ایجاد یک عفونت باکتریایی یا یک عفونت ویروسی بروز کند. التهاب لوزه می‌تواند از طریق سرفه، عطسه یا دست دادن، از شخص مبتلابه شخصی دیگر منتقل شود. میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زای این بیماری می‌توانند از طریق بوسیدن یا غذا خوردن یا نوشیدن از ظرف فرد مبتلا نیز انتقال یابند. این عوامل بیماری‌زا همچنین به‌آسانی در مدارس و مراکز بهداشتی و درمانی و در بین اعضای یک خانواده در خانه منتقل می‌شوند.
علائم
علائم و نشانه‌هایی که نشان می‌دهند که یک کودک به التهاب لثه مبتلا است عبارت‌اند از:
- مشکل در قورت دادن غذا
- امتناع از خوردن غذا
- گوش‌درد (کودک ممکن است گوش‌های خود را بکشد)
- گلودرد طولانی در نوزاد، کودک نوپا با کودکان بزرگ‌تر
- درد گردن یا فک
- بوی بد دهان
- خروپف کردن یا نفس کشیدن از راه دهان در خواب
- تب بالا و لرز بدن
- بزرگ شدن غدد واقع در فک و گردن
- گرفتگی صدا
- سردرد
- ترشح زیاد آب از دهان
مشکلات ناشی از آن
عدم درمان یک عفونت استرپتوکوکی (میکروبی) می‌تواند منجر به پیشرفت آن و ایجاد آبسه شود – توده‌ای چرکی بین لوزه‌ها و بافت اطراف آن‌که می‌تواند موجب ورم شدید گردد. این عفونت بندرت وارد جریان خون، گردن یا قفسه‌ی سینه می‌شود. یک عفونت استرپتوکوکی درمان‌نشده می‌تواند منجر به بروز تب روماتیسمی نیز شود که ممکن است باعث ایجاد مشکلات قلبی شود.
خطر دیگر این بیماری، کم آب شدن بدن است؛ زیرا قورت دادن برای او دشوار می‌شود و نوشیدن آب و مایعات کافی بسیار دردناک و دشوار خواهد بود.
تشخیص
پزشک داخل دهان کودک را معاینه می‌کند تا ببیند آیا لوزه‌ها قرمز و ملتهب هستند و آیا لکه‌های سفید یا چرکی روی لوزه‌ها وجود دارند یا خیر.
پزشک همچنین ممکن است زیر فک و روی گردن را لمس کند تا ببیند آیا غدد لنفاوی کودک متورم هستند یا خیر. غدد لنفاوی نیز، مانند لوزه‌ها، بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند و در صورت بورز عفونت می‌توانند ملتهب و متورم شوند.
بسته به مشاهدات پزشک در طول معاینه، ممکن است برای بررسی ابتلا به گلودرد چرکی، یک آزمایش کشت گلو انجام شود زیرا باکتری‌های استرپتوکوکی یکی از علت‌های شایع التهاب لوزه‌ها می‌باشد. نتایج اولیه‌ی این آزمایش را می‌توان تنها در چند دقیقه به دست آورد، اما ممکن است کشت را برای آزمایش‌های بیشتر به یک آزمایشگاه بفرستند. نتایج آزمایشگاهی ممکن است یک تا دو روز طول بکشد.
درمان
درمان می‌تواند علائم و نشانه‌های کودک را کاهش دهد. همچنین درمان می‌تواند تعداد دفعات ابتلای کودک به التهاب لوزه‌ها را در طول یک سال کمتر کند. برای بهبودی، کودک ممکن است به درمان‌های زیر نیاز داشته باشد:
دارو
پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند، ازجمله:
- استامینوفن به کاهش درد و تب کمک می‌کند. این دارو بدون تجویز پزشک نیز قابل تهیه است. درباره‌ی مقدار و دفعات مصرف آن بپرسید. همچنین دستورالعمل‌های مصرفی این دارو را رعایت کنید. در صورت مصرف نادرست و بیش‌ازاندازه، استامینوفن می‌تواند موجب آسیب به کبد شود.
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، مانند ایبوپروفن، به کاهش ورم، درد و تب کمک می‌کنند. این دارو با نسخه و بدون نسخه پزشک قابل تهیه است. اگر کودکتان داروهای رقیق‌کننده‌ی خون مصرف می‌کند، همیشه درباره‌ی بی‌خطر بودن مصرف داروهای ضدالتهاب سؤال کنید. همیشه برچسب روی دارو را بخوانید و دستورالعمل‌های آن را رعایت کنید. از مصرف این داروها برای کودکان کمتر از 6 ماه، بدون تجویز پزشک، خودداری کنید.
- داروهای آنتی‌بیوتیک نیز به درمان عفونت باکتریایی کمک می‌کنند.
جراحی
عمل لوزه، یک عمل جراحی برای درآوردن لوزه‌های کودک می‌باشد. اگر کودک دچار التهاب لوزه‌ی مزمن یا عودکننده باشد ممکن است به این عمل جراحی نیاز داشته باشد. همچنین این جراحی ممکن است زمانی انجام شود که داروهای آنتی‌بیوتیک تأثیری نداشته باشند. کودک معمولاً همان روز بعد از عمل جراحی می‌تواند به خانه برگردد. کودکان سنین بسیار پایین و افرادی که مشکلات یا بیماری‌هایی دارند ممکن است به بستری در بیمارستان نیاز داشته باشند. بهبودی کامل از این جراحی ممکن است یک تا دو هفته طول بکشد.
مراقبت از کودک در خانه
کودکتان باید تا جایی که می‌تواند استراحت کند و والدین کارهایی که می‌تواند باعث بهبودی وضعیت او شوند برای او انجام دهند، مانند:
- به او نوشیدنی سرد یا تکه یخ بدهند تا درد او کمی تسکین داده شود و یا مایعات گرم (داغ نباشد) و نرم مانند سوپ یا چای به او بدهند. برای تهیه‌ی یک مایع مقوی و راحت، می‌توانند کمی عسل و لیمو را در آب گرم مخلوط کنند. عسل گلو را می‌پوشاند و آن را نرم می‌کند و لیمو به کاهش مخاط گلو کمک خواهد کرد. (از دادن عسل به کودکان زیر یک سال خودداری شود زیرا خطر بوتالیسم یا مسمومیت غذایی حاد را در پی خواهد داشت).
- یک بطری آب گرم یا یک کمپرس گرم روی گلوی او قرار دهند.
- اگر کودک حداقل سه‌ماهه باشد، دوز مناسبی از استامینوفن کودکان (اگر 6 ماهه یا بیشتر باشد) از ایبوپروفن برای کاهش تب و درد برای او استفاده کنند. اگر والدین کودکی زیر 3 ماه دارند، قبل از دادن دارو به او با پزشک اطفال صحبت کنند. (هرگز به کودک آسپرین ندهید. این دارو با ابتلا به سندروم ریارتباط دارد که یک بیماری نادر اما خطرناک می‌باشد.)
- هوای خانه را مرطوب نگه‌دارید. مرطوب کردن هوای خانه می‌تواند به کاهش خارش و درد گلو و خواب بهتر کودک کمک کند. آب موجود در دستگاه بخور را روزانه عوض کنید و دستگاه را طبق دستورالعمل تمیز کنید تا از رشد باکتری‌ها و قارچ‌های مضر جلوگیری شود.
- از سیگار کشیدن و مصرف دخانیات و دیگر آلاینده‌های هوا در نزدیکی کودک خودداری کنید. این آلاینده‌ها می‌توانند موجب بدتر شدن درد و خارش گلو شوند.
- اگر والدین بتواند به کودکشان یاد دهند که چگونه غرغره کنند، به او آب گرم همراه با نمک بدهند تا غرغره کند. نصف قاشق چای‌خوری نمک را در 225 میلی‌لیتر (تقریباً یک لیوان) آب گرم بریزید و کاملاً حل کنید. هنگام غرغره کردن، مراقب باشید که کودک کل آب را بیرون دهد.
- اگر کودک به‌اندازه‌ای بزرگ باشد که قرص را قورت دهد، به او قرص گلو یا آب‌نبات گلودرد بدهید تا بمکد. این محصول ترشح بزاق را تحریک می‌کند که گلو را شستشو و تمیز می‌کند.
آیا التهاب لوزه قابل‌پیشگیری است؟
التهاب لوزه اغلب هنگامی بروز می‌کند که کودک سرماخورده باشد، بنابراین پیشگیری از آن تقریباً غیرممکن است.
- معمولاً از اولین زمانه بروز علائم و نشانه‌های بیماری تا 5 روز بعد از بروز آن‌ها، ویروس می‌تواند به فردی دیگر انتقال یابد؛ بنابراین ویروس می‌تواند حتی قبل از ملتهب شدن لوزه‌ها به فردی دیگر منتقل شود.
- اگر التهاب لوزه به علت باکتری به وجود آمده باشد و کودک آنتی‌بیوتیک‌هایی مصرف کند، حدود 24 ساعت بعد از شروع مصرف این داروها، دیگر عفونی و مسری نخواهد بود.
- هیچ مصونیتی (واکسیناسیون) در برابر التهاب لوزه وجود ندارد.
