اگر یک نوزاد، کودک نوپا یا کودکی ر سنین پیش از دبستان دارید، باید در طول زندگی او با چالش‌هایی دست و پنجه نرم کنید تا کودک شما با سلامتی و تندرستی رشد کند و بزرگ شود.
به نظر برخی افراد:” وقتی کودکتان بیمار می‌شود، زمانی است که امتحان واقعی از شما برای پدر و مادر بودنتان شروع می‌شود”. مراقبت از کودک یا نوزاد در هنگام گلودرد اغلب یکی از پر چالش ترین بیماری از بین همه‌ی بیماری‌های کودکان برشمرده می‌شود.
گلودرد وضعیتی ست که از یک عفونت باکتریایی یا ویروسی در گلو ناشی می‌شود. این عفونت گلو در کودکان باعث التهاب در داخل گلوی کودک می‌شود و قورت دادن شیر یا غذا را برای کوک مشکل خواهد کرد. در کل، گلودرد در کودکان همچنین موجب خارش گلو، سوزش و ناراحتی می‌شود. این عفونت نه‌تنها موجب تب و گریه‌ی بسیار کودک می‌شود بلکه همچنین غذا خوردن و شیر خوردن برای او بسیار دشوار خواهد شد.
کودک ممکن است با هر نوع بیماری دچار گلودرد شود، بیماری‌های مانند سرماخوردگی یا ویروس آنفولانزا. سرخجه، آبله‌مرغان و خروسک نیز می‌توانند منجر به گلودرد شوند. در واقع شایع‌ترین علت گلودرد، عفونت ویروسی است. اگر تشخیص پزشک، عفونت لوزه‌ها باشد، به این معنا است که بافت برآمدگی واقع در دو طرف پشت گلوی کودک با یک ویروس یا باکتری عفونی شده است. شایع‌ترین عفونت باکتریایی، گلودرد استرپتوکوکی یا استرپ است، اما این بیماری غیرمعمول در بین کودکان و نوزادان می‌باشد. عفونت باکتریایی دیگر ک می‌تواند منجر به گلودرد شود، سیاه‌سرفه یا خروسک است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر و نوبت ویزیت در کلینیک تخصصی اطفال امید می‌توانید با شماره ۰۲۱۸۸۸۹۸۴۴۰ و ۰۲۱۸۸۸۹۸۴۴۱ تماس حاصل فرمایید.
علائم شایع گلودرد در کودکان و نوزادان
برای کمک به درمان و تسکین گلودرد کودکتان، باید از چند علامت و نشانه‌ی شایع گلودرد در نوزادان و کودکتان اطلاع داشته باشید. در ادامه به چند نشانه و علامت گلودرد در اطفال اشاره می‌کنیم:
یکی از شایع‌ترین علائمی که نشان می‌دهد کودک دچار گلودرد می‌باشد، گریه‌ی بیش‌ازحد او در هنگام شیر خوردن یا خوردن می‌باشد. همانطور که قبلاً گفته شد، ازآنجایی‌که گلودرد باعث التهاب گلوی کودکتان می‌شود، قورت دادن غذا یا شیر برای او خیلی سخت خواهد شد. کودک نه‌تنها موقع قورت دادن غذا، بلکه حتی هنگام قورت دادن بزاق دهان نیز احساس درد و سوزش می‌کند.
این مشکل خیلی جدی است زیرا تغذیه‌ی مناسب و زمان‌بندی‌شده برای یک کودک در سنین رشد او بسیار حائز است. گلودرد علاوه بر درد و سوزش باعث می‌شود تا غذا خوردن برای کودک با درد و ناراحتی زیادی همراه باشد. همراه شدن درد و سوزش گلو و گرسنگی باعث گریه‌ی بسیار زیاد و مکرر کودک خواهد شد.
قرمز شدن گلوی کودک، یکی دیگر از علائم گلودرد در کودکان و نوزادان است. اگرچه، توجه به این علامت می‌تواند در نوزادان تازه متولدشده کمی دشوار باشد، زیرا برای این کار باید دهان کودک را بیشتر باز کنید و ته گلوی او را ببینید. این کار در کودکان نوپا و زیر دو سال می‌توان کمی راحت‌تر باشد.
اگرچه، تلاش برای باز کردن دهان کودک برای دیدن گلوی او می‌تواند موجب رنجش کودک شود و می‌تواند منجر به گریه‌ی بیشتر او و در موارد شدیدتر، موجب استفراغ شود. به‌علاوه، مراقب باشید که دست‌هایتان را قبل از تماس با دهان کودکتان به‌خوبی شسته و خشک کرده باشید؛ بنابراین توصیه می‌شود که بجای اینکه خودتان گلوی کودک را چک کنید، نزد یک پزشک بروید تا او را معاینه کند.
به طورکلی مشاهده می‌شود که گلودرد در کودکان موجب می‌شود تا کودک خیلی بی‌قرار و کلا زودرنج باشد. اگرچه بی‌قراری و زودرنجی کودک لزوماً نشانه‌ی گلودرد او نیست. ممکن است دلایل دیگری برای آن وجود داشته باشد، مانند نیاز به خواب کودک، گرسنه بودن او با کسل بودن او به دلایلی به‌غیراز گلودرد. بااین‌وجود، زودرنجی و بی‌قراری کودک نیز یکی از علائم گلودرد در کودکان می‌باشد.
بیشتر اوقات، وقتی کودکی دچار گلو درد می‌شود، غدد داخل گلوی کودک متورم می‌شوند. فقط با نگاه کردن به گردن کودک یا با لمس کردن گردن او می‌توانید پی ببرید که غدد داخل گلوی کودکتان متورم شده‌اند. هر چه این غدد داخل گلو متورم‌تر باشند، نشان می‌دهد که گلو درد عفونی او شدیدتر است.
این نشانه همیشه برای گلودرد صدق نمی‌کند اما در برخی موارد گلودرد در کودکتان می‌تواند باعث بد بو شدن دهان کودک شود. توجیه علمی این مشکل، همراه شدن التهاب مخاط گلویی و خورد خوراک نامناسب و نامنظم او در هنگام ابتلا به عفونت گلو می‌باشد که روی معده تأثیر می‌گذارد و به صورت غیر مستقیم منجر ب بد بو شدن تنفس کودک شود.
تب، بدترین نشانه‌ی گلودرد در کودکان و نوزادان است. در اکثر موارد، حتی در بزرگ‌سالان، گلو درد همیشه منجر به بروز تب می‌شود. تب، خصوصاً در نوزادان، کودکان زیر دو سال و اطفال باید همیشه با مراقبت و اهمیت بسیار بالایی کنترل شود. اگر توجه کافی به این نشانه در کوکان نشود، باعث می‌شود تا دمای داخل بدن کودک بسیار بالا برود و مضرات بسیار زیادی را برای کودکان خواهد ببار خواهد آورد.
این یکی از علائم گلودرد می‌باشد که در بین کودکان شایع‌تر از افراد بزرگ‌سال است. از آنجایی که سیستم ایمنی در کودکان و نوزادان ضعیف‌تر از بزرگ‌سالان است، گلودرد در کودکان اغلب باعث اسهال و استفراغ می‌شود. دلیل اصلی اسهال و استفراغ این است که کودک به خاطر گلودرد، کلاً حالت تهوع دارد و به خاطر عفونت گلو نمی‌تواند آب و غذای کافی بخورد.
سرفه‌ی مداوم، یکی دیگر از علائم گلو درد در کودکان و نوزادان می‌باشد. سرفه می‌تواند یا خشک یا همراه با خلط باشد، این به وضعیت کودک و علت بروز عفونت بستگی دارد.
علت‌های شایع گلودرد در کودکان
عوامل مختلفی وجود دارند که می‌تواند منجر به بروز گلو درد در کودکان و نوزادان شوند. این مشکل عمدتاً با سرماخوردگی کودک شروع می‌شود که گرفتگی سینه یا آبریزش بینی به دنبال آن مشاهده می‌شود. در اکثر موارد، سرماخوردگی با سردرد و درد عضله در کودک همراه می‌باشد.
یکی از شایع‌ترین علت‌های گلودرد در کودکان و نوزادان، بیماری آنفولانزا است. اگر کودکتان به آنفولانزا مبتلا شود، در اکثر موارد آنفولانزا منجر به گلو درد در کودکان می‌شود. آبریزش بینی یا گرفتگی بینی می‌تواند نشانه‌ای برای ابتلای کودک به آنفولانزا باشد. اگر گلودرد از آنفولانزا ناشی شده باشد، علائم آن معمولاً عبارت‌اند از:
- سرفه‌ی خشک
- بی‌اشتهایی کودک
- اسهال و استفراغ
علت جدی‌تر گلو درد در کودکان، بیماری‌های ویروسی مسری و غیر مسری می‌باشد. این بیماری‌های ویروسی می‌توانند از طریق دست، پا یا دهان کودک منتقل شوند. اگر گلودرد از یک عفونت ویروسی ناشی شده باشد، علائم این عفونت‌های ویروسی معمولاً عبارت‌اند از:
- تاول یا نقطه‌هایی قرمز در دور دهان کودک
- راش‌های پوستی (قرمزی و خارش) روی دست‌ها و پاهای کودک
- نقاط یا راش‌های پوستی قرمز روی باسن و اندام خصوصی کودک
- ناراحتی و تحریک‌پذیری
- خوب غذا نخوردن کودک
علت شایع دیگر گلودرد، یک بیماری ویروسی واگیردار بنام هرپانژین یا آنژین تبخالی است. در مواردی که گلودرد از هرپانژین ناشی شده است، علائم زیر معمولاً مشاهده می‌شود:
- نقاط خاکستری و سفید رنگی که در دهان یا اطراف آن ظاهر می‌شوند.
- تب بالا
- اسهال
- بی‌اشتهایی
عفونت باکتریایی بنام گلودرد استرپتوکوکی یا گلودرد میکروبی، علت دیگر گلودرد در کودکان و نوزادان است. علائم شایعی برای گلو درد ناشی از عفونت باکتریایی (گلودرد استرپتوکوکی) وجود دارد، بارزترین علائم این بیماری شامل التهاب و بزرگ شدن لوزه‌ها در گلوی کودک می‌باشد که برای کودک بسیار دردناک خواهد بود.
کودکان، خصوصاً نوزادان و خردسالان معمولاً و به‌طور عادی بسیار حساس هستند و باید مراقب آن‌ها باشیم تا از هر نوع آلرژی که باعث گرفتگی گلو می‌شوند (مانند گرد و غبار، پودرها، ادویه‌جات و غیره) در امان باشند. آلرژی که باعث گرفتگی می‌شوند خصوصاً از گردو غبار، یکی از علل شایع گلودرد در کودکان نیز می‌باشد.
درمان گلودرد
- داروهای آنتی‌بیوتیک: متخصصان معمولاً برای کودکان زیر 2 سال، هیچ داروی آنتی‌بیوتیکی را تجویز نمی‌کنند. اگرچه بسته به موقعیت و شرایط کودک ممکن است نوعی داروی انتی بیوتیک را برای او تجویز کند. اگرچه این مورد تنها برای زمانی است که گلو درد باکتریایی باشد و نه ویروسی.
- محافظت در برابر آلرژی به گرد و غبار: مراقب باشید که کودکتان را از هم چیزی که او به آن آلرژی دارد، دور نگه دارید.
- رساندن آب کافی به بدن: ازآنجایی‌که قورت دادن غذا برای کودکی که دچار گلودرد است، سخت و دردناک می‌شود، سعی کنید به او مقادیر کوچکی از مایعات گرم بدهید (آب گرم بهتر است).
- از دادن غذاها و مایعات سرد به کودک خودداری کنید: از دادن مایعات سرد یا غذاهای سرد (مانند ماست) به کودک پرهیز کنید، خصوصاً اگر علت بروز گلو درد، سرماخوردگی یا آنفولانزا باشد.
- داروهای مسکن: با توجه به علت بیماری و وضعیت کودکتان، پزشک ممکن است نوعی داروی مسکن را تجویز نماید، البته اگر فکر می‌کنید که این بهترین کار برای کودکتان می‌باشد.
- به او عسل بدهید: اگر کودکتان بالای 12 ماه سن دارد، می‌توانید به او عسل بدهید.
- به او سوپ گرم بدهید: به کودکتان مقداری سوپ گرم بدهید. این سوپ باشد رقیق باد، یعنی مقدار مایع بیشتر از مواد جامد آن باشد. همچنین مراقب باشید که سوپ بیش از حد داغ نباشد.
- کودک باید استراحت کند. بی‌قراری و گریه‌ی مداوم باعث خستگی کودکتان می‌شود. اجازه دهید تا هر اندازه که امکان دارد استراحت کند تا حنجره، گلو و بدن او استراحت کند.
- استفاده از بخار برای تسکین ناراحتی: همچنینی می‌توانید از بخار برای درمان استفاده کنید. برای کمک به تسکین درد کودکتان می‌توانید از یک دستگاه بخور استفاده کنید. بخار دادن به صاف کردن گلوی کودک و همچنین باز کردن گرفتگی بینی او نیز کمک خواهد کرد.
- از محیط‌های مسری دور بماند: از بردن کودک به محیط‌های شلوغ خودداری کنید زیرا می‌توانند به‌راحتی در معرض عفونت یا عوامل آلرژی‌زای دیگر قرار بگیرند و به آن‌ها مبتلا شوند. به‌علاوه، سعی کنید محیط اطراف کودک را پاکیزه و عاری از گرد و غبار نگه دارید.
چند نکته‌ی مفید
اگرچه توصیه می‌شود که با مشاهده‌ی اولین علائم بیماری مانند تب، سرفه یا گریه‌ی مداوم و … حتماً کودک را نزد پزشک ببرید، اگرچه در صورت بروز مشکلات زیر، مراجعه سریع به پزشک و درمان‌های پزشکی قطعاً برای کودکتان لازم است:
- تب کودکتان بسیار بالا رفته است، خصوصاً اگر نوزاد و زیر دو سال باشد.
- کودکتان به‌سختی تنفس می‌کند.
- کودکتان اصلاً غذا نمی‌خورد.
- اگر هیچ بهبودی در وضعیت سلامتی کودک مشاهده نکرده‌اید و به نظر می‌آید که علائم بدتر می‌شوند یا ثابت باقی‌مانده‌اند.
- اگر بعد از عفونت استرپتوکوکی، علائم تب روماتیسمی مانند راش پوستی یا تورم را در کودکتان مشاهده کرده‌اید.
- اگر کودک بسیار خسته و ناتوان به نظر می‌آید.
بعضی اوقات والدین و پرستاران کودک فکر می‌کنند که نیازی به مراجعه به پزشک و درمان‌های پزشکی نیست و خود می‌توانند بیماری کودکشان را کنترل و درمان کنند. اگرچه، از آنجایی که نوزادان و کودکان بسیار حساس هستند، دگرگون شدن وضعیت سلامتی کودک می‌تواند آن‌قدر چشمگیر باشد که اصلاً انتظار آن را نداشته‌اند. تب بالا و حالت تهوع و شدت بیماری، اگر این علائم به‌موقع درمان نشوند ممکن است در برخی موارد، خطرات جانی برای کودک در پی داشته باشند. بنابراین اگر فکر می‌کنید که نمی‌توانید کاری برای کنترل بیماری کودکتان بکنید، برای کمک به وضعیت سلامتی کودکتان حتماً به پزشک مراجعه کنید.
