برونشیت عفونت یا التهاب نایژک‌های تنفسی ریه‌ها است. وقتی کودک دچار سرماخوردگی، گلودرد، آنفولانزا یا عفونت سینوسی می‌شود ویروس‌های ایجاد کننده این بیماری‌ها به نایژک‌ها وارد می‌شوند. هنگامی که میکروب‌ها در آنجا باقی می‌مانند راه‌های هوایی متورم و ملتهب و تا حدی با مخاط مسدود می‌شوند. در حالی که عفونت‌های ویروسی شایع‌ترین علل بیماری در کودکان هستند، برونشیت نیز می‌تواند به علت عفونت‌های باکتریایی، آلرژی و تحریک‌کننده‌هایی مانند سیگار، دود و گرد و غبار ایجاد شود. نوزادان اغلب دچار برونشیت نمی‌شوند اما معمولاً آن‌ها به برونشیولیت مبتلا می‌شوند. برونشیولیت زمانی اتفاق می‌افتد که نایژک‌های کوچک در ریه‌های کودک با مخاط پرشده و متورم شوند و همانند برونشیت کودکان، عاملان اصلی معمولاً عفونت‌های ویروسی، در این مورد، اغلب ویروس سنسیتیال تنفسی هستند.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#83d5ed”]
برونشیت عفونت نایژک‌های اصلی ریه‌ها (برونش‌ها) است که باعث ایجاد تحریک و التهاب می‌شود. علائم اصلی سرفه است که ممکن است باعث مشاهده مخاطی زرد و خاکستری شود. برونشیت کودکان همچنین ممکن است باعث ایجاد گلودرد و خس‌خس سینه شود. اکثر موارد برونشیت کودکان می‌تواند به راحتی در خانه با استراحت، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و مایعات زیاد درمان شود اما اگر سرفه کودک شدید باشد یا بیشتر از سه هفته طول بکشد و او بیش از سه روز تب ثابت (درجه حرارت 38 درجه سانتی‌گراد یا بالاتر) داشته باشد و سرفه مخاطی همراه با خون می‌کند حتماً به متخصص اطفال مراجعه کنید. پزشک پس از معاینه دقیق کودک و تشخیص بیماری، بهترین راه درمان را برای او توصیه می‌کند. مشاورین و متخصصان ما در کلینیک تخصصی کودکان امید آماده پاسخگویی به کلیه‌ی سؤالات شما در این زمینه هستند. به منظور مشاوره، رزرو نوبت و کسب اطلاعات بیشتر با شماره‌های 02188898440 و 02188898441 تماس بگیرید.
[/alert]
علل
برونشیت کودکان معمولاً توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود و ممکن است همراه با یا پس از سرماخوردگی یا عفونت تنفسی رخ دهد. باکتری‌ها از جمله ویروس‌ها می‌توانند با سرفه از فرد به فرد دیگر انتقال یابند. همچنین اگر کودک پس از تماس با مخاط فرد آلوده دهان، بینی یا چشم خود را لمس کند باکتری‌ها می‌توانند گسترش یابند. قرار گرفتن در معرض دود سیگار، گازهای شیمیایی و سایر آلودگی‌های هوا برای مدت طولانی کودک را در خطر بروز برونشیت ریه مزمن قرار می‌دهد.
علائم برونشیت کودکان
کودک شما ممکن است ابتدا علائم سرماخوردگی مثل گلودرد، خستگی، آبریزش بینی، لرز، درد و تب (37 تا 38 درجه سانتی‌گراد) داشته باشد. او سرفه می‌کند که اغلب در ابتدا خشک است اما سپس باعث ایجاد مخاط سبز یا زرد می‌شود. کودک ممکن است در حین سرفه دچار گرفتگی گلو یا استفراغ شود. قفسه سینه کودک نیز ممکن است صدمه ببیند و احساس کند نفس کم می‌آورد و همچنین دچار خس‌خس سینه می‌شود. اگر برونشیت کودکان شدید باشد تب کودک ممکن است تا چند روز افزایش یابد و سرفه‌اش چندین هفته ادامه پیدا کند تا زمانی که برونشیت کودک درمان شود. کودکان که با افراد سیگاری زندگی می‌کنند ممکن است تا چندین ماه علائم برونشیت در کودکان را بروز دهند. این برونشیت مزمن، برونشیت عفونی یا حاد نامیده می‌شود.
تشخیص
در طی چند روز اول بیماری برونشیت کودکان، تشخیص علائم و نشانه‌های برونشیت و التهاب نایژک از علائم سرماخوردگی دشوار است. در طی معاینه فیزیکی پزشک از استتوسکوپ استفاده می‌کند به صورتی که از کودک می‌خواهد نفس بکشد و او به صدای ریه‌ها گوش می‌دهد. در برخی موارد پزشک ممکن است تست‌های زیر را پیشنهاد کند:
- تست اشعه ایکس قفسه سینه: تست اشعه ایکس قفسه سینه می‌تواند کمک کند تا پزشک تعیین کند که آیا کودک مبتلا به پنومونی یا مشکل دیگری است که بتواند سرفه او را توضیح دهد.
- آزمایش خلط سینه: خلط مایعی است كه هنگام سرفه از ریه‌های فرد خارج می‌شود. این خلط مورد آزمایش قرار می‌گیرد تا اگر کودک دارای بیماری‌هایی است که توسط آنتی‌بیوتیک‌ها درمان می‌شود، مشخص شود. خلط همچنین می‌تواند برای تشخیص علائم آلرژی مورد آزمایش قرار گیرد.
- تست عملکرد ریه: در طول تست عملکرد ریوی کودک در دستگاهی به نام اسپیرومتر فوت می‌کند. این دستگاه مقدار هوایی که کودک می‌تواند در ریه‌هایش نگه دارد و سرعتی که می‌تواند هوا را از ریه‌هایش بیرون بدهد اندازه‌گیری می‌کند. این تست برای بررسی علائم آسم یا آمفیزم استفاده می‌شود.
درمان بیماری برونشیت
اگر کودک با عفونت باکتریایی مواجه باشد، پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند اما به دلیل اینکه برونشیت کودکان بیشتر اوقات توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود آنتی‌بیوتیک‌ها نمی‌توانند به درمان برونشیت کودکان کمک کنند. وضعیت کودک باید طی یک هفته تا 10 روز بهبود یابد. در اینجا چند نکته برای کاهش علائم وجود دارد:
- به کودک خود روزانه مقدار زیادی مایعات، در حدود هشت تا 10 لیوان، بدهید. مایعات به کاهش تراکم خلط و جلوگیری از کم‌آبی بدن کمک می‌کند.
- در طول روز، به خصوص اگر در آب و هوای خشک زندگی می‌کنید، دستگاه بخور سرد را در اتاق خواب یا محل بازی کودک روشن بگذارید. رطوبت هوا به کودک کمک می‌کند تا راحت‌تر نفس بکشد. اطمینان حاصل کنید که دستورالعمل سازنده را برای تمیز نگه‌داشتن دستگاه دنبال می‌کنید زیرا اگر دستگاه کثیف باشد می‌تواند میکروب‌ها را در هوا پخش کند.
- سعی کنید از قطره بینی برای کاهش مخاط بینی استفاده کنید. شما می‌توانید این قطره‌ها را بدون نسخه خریداری کنید. یک یا دو قطره را در سوراخ بینی کودک خود بچکانید و سپس با یک سرنگ مخاط آن را بیرون بکشید. هنگامی که کودک به اندازه کافی بزرگ شود خودش یاد می‌گیرد فین کند.
- فرزندتان را تشویق کنید تا زیاد استراحت کند. آب و هوای سرد، گرد و غبار و سیگار می‌تواند نایژک‌های کودک را تحریک کند بنابراین اتاقی تمیز، گرم و بدون دود فراهم کنید تا کودک بتواند بهبود یابد.
- برای تنفس راحت‌تر هنگام استراحت و خواب کودک سر او را کمی بالاتر قرار دهید.
- برای کاهش تب و هرگونه ناراحتی به او دوز مناسب استامینوفن یا ایبوپروفن بدهید. هرگز به کودک آسپیرین ندهید. در صورتی که کودک مبتلا به سندرم ری، که یک بیماری نادر اما کشنده است،باشد مصرف اسپیرین خطرناک است.
- به فرزند خود داروی سرکوب کننده سرفه ندهید. سرفه کردن باعث خارج شدن مخاط و بهبودی کودک می‌شود. برای تسکین گلودرد و سهولت سرفه کمی عسل به کودک بدهید اما اگر کودک کمتر از 1 سال دارد عسل می‌تواند باعث بوتولیسم نوزاد که یک نوع نادر از مسمومیت غذایی در نوزادان است، شود.
- اگر کودک شما مبتلا به آسم باشد داروی برونکودیلاتور تجویز می‌شود تا راه‌های تنفسی کودک باز شود و همچنین داروهای کورتیکواستروئید برای کاهش التهاب مفید هستند.
پیشگیری از برونشیت در کودکان
برونشیت در نوزادان و کودکان بیماری مسری نیست اما اغلب عفونت منجر به این بیماری می‌شود. شستشوی منظم دست‌ها، تغذیه خوب، خواب مناسب و دوری از بیماران به پیشگیری از بیماری کمک می‌کند. هنگامی که کودک 6 ماهه شد تزریق سالانه واکسن آنفلوانزا باعث حفظ سلامتی کودک می‌شود و البته هر چقدر که فرزند شما سالم باشد او را از دود دخانیات دور نگه دارید.
