با گذشت زمان، ممکن است متوجه رشد کودک شوید که بطور کامل مستقیم و طبیعی نیست. بسیاری از کودکان دچار صافی کف پا، راه رفتن روی پنجه پا، چرخش پنجهی پا به داخل (پنجه کبوتری)، پا پرانتزی و زانوی ضربدری هستند.
همچنان که کودک رشد میکند، برخی از این مشکلات خودبخود و بدون درمان اصلاح میشود. مشکلات دیگر ممکن است به دلیل مشکلات پزشکی دیگر، درمان نشده یا شدیدتر شود. اما بیشتر مشکلات ارتوپدی (استخوانی) مانند چال گونه یا چانه، یک تغییرات طبیعی آناتومی انسان است که نیاز به درمان ندارد.
مشکلات ارتوپدی مختلفی در کودکان وجود دارد. برخی از آنها مادرزادی هستند، به این معنی که این مشکلات از زمان تولد وجود داشته و از درون رحم شروع شده است؛ مشکلات دیگر بعدها خود را نشان میدهد. مشکلاتی مانند شکستگیها، مشکلات ستون فقرات، تومورهای بافت نرم یا استخوانی ، مشکلات لگن یا زانو وجود دارد. برخی از این مشکلات خوشخیم هستند و خودبخود برطرف میشود، در حالی که برخی دیگر، مشکلات جدی هستند و نیاز به توجه فوری دارند.اگر شما نگران هستید که کودک شما ممکن است مشکل ارتوپدی داشته باشد، به پزشک خود اطلاع دهید، او میتواند احتمال وجود مشکلات جدی را بررسی کرده و رد کند.
مشکلات ارتوپدی در کودکان شایع هستند. آنها میتوانند مادرزادی، رشدی یا اکتسابی باشند که شامل مشکلات عفونی، عصبیعضلانی ، تغذیهای، نئوپلاستیک و بیماری با منشا سایکوژنیک باشد.برخی از شایعترین اختلالات، موارد زیر را در برمیگیرد:
- پا
- انگشتان پا
- ساق پا
- زانو
- لگن
- ستون فقرات
- گردن
- شانه
- آرنج
- مچ دست
- دستها و انگشتان دست
- اختلالات عمومی
برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه درمان مشکلات ارتوپدی کودکان در کلینیک تخصصی امید میتوانید با شماره ۰۲۱۸۸۸۹۸۴۴۰ و ۰۲۱۸۸۸۹۸۴۴۱ تماس بگیرید.
انواع مشکلات ارتوپدی در کودکان
- متاتارسوس ادکتوس– یک بیماری مادرزادی است که پاها به سمت داخل کشیده میشود و گاهی اوقات کف پا به سمت بالا میچرخد. معمولاً این مشکل با درمانهای دستی، گچ گرفتن و گاهی با جراحی درمان میشود.
- کالکانئووالگوس پا – این مشکل در نوزادانی که دچار هایپر دورسی فلکشن پا ، ابداکشن یا چرخش پا به سمت خارج و انحراف پاشنه پا هستند، افزایش مییابد. معمولاً به دلیل قرارگیری در رحم ایجاد شده و هنگامی که کودک توانست روی پا بیاستد، این مشکل برطرف میشود. در موارد شدید (اغلب با فلج مغزی ارتباط دارد) ممکن است به همجوشی استخوان پاشنه به درشتنی نیاز داشته باشد.
- ناهنجاری (دفرمه شدن) ﭘﻼﻧﻮواﻟﮕﻮس– این مشکل شایع دیگری است که با فلج مغزی ارتباط دارد. در کودکانی که راه میروند، بزرگتر کردن طول پاشنه پا یک راه مؤثر برای اصلاح ناهنجاری خفیف تا متوسط است. در کودکانی که راه نمیروند و ناهنجاری شدید دارند، احتمال برگشت ناهنجاری بسیار زیاد است و جراحی ممکن است کارآمد نباشد.
- پاچنبری– ناهنجاریهای مختلف درشتنی، نازکنی و استخوانهای پا، این ناهنجاری را شکل میدهند که همچنین به نام پاچنبری (کلاب فوت) شناخته میشود. گزینههای درمانی شامل درمان دستی، گچ گرفتن، اسپلینت و جراحی است.
- صافی کف پا– صافی کف پای قابل انعطاف، مشکلی شایع در نوزادان و کودکان است. این مشکل معمولاً تا سن 6 سالگی برطرف میشود اما بعد از این سن، اگر کودک علائم شدید دارد، نیاز به ورزشهای کششی مچ پا و استفاده از ارتز پا دارد. شواهدی وجود ندارد که صافی کف پای انعطافپذیر بر ورزشهای قدرتی تاثیری داشته باشد.
- پیوستگی قوزک پا– این مشکل صافی کف پای اسپاسمی است که با صافی کف پای شدید و دردناک و اسپاسم عضله جانبی ساق پا همراه است، که پس از سن 9 سالگی بروز میکند. این مشکل ممکن است با درمانهای بدون جراحی (مانند گچ گرفتن، کفی کفش) یا با جراحی درمان شود. در پیوستگی پاشنه پا به استخوان ناوسان (ناویکولار)، قرار گرفتن چربی بین این دو استخوان ، به بهبود علائم و بازسازی عملکرد کمک می کند.
- قوس زیاد کف پا (پس کاووس)– این مشکل باعث قوس پا میشود که با فشار وزن نیز صاف نمیشود. گزینههای درمانی بسته به شدت مشکل، شامل فیزیوتراپی، کفی طبی و جراحی هستند.
- چرخش انگشت پا– که معمولاً شامل انگشت چهارم و پنجم پا میشود، و معمولاً مشکلی ارثی است، در هر دو پا ایجاد شده و بدون علائم میباشد. در 25 تا 50 درصد از موارد، این مشکل تا سن 3تا 4 سالگی برطرف میشود؛ در غیر این صورت برای درمان جراحی لازم است.
- رویهم افتادن انگشت پنجم پا– این مشکل باعث سوار شدن انگشت پنجم پا روی انگشت چهارم میشود و در نیمی از موارد منجر به درد شده که به جراحی نیاز دارد.
- پلی داکتیلی ( چند انگشتی )– این مشکل شایعترین ناهنجاری پا است که تنوع آن میتواند از درجه خفیف تکثیر بافت نرم تا ناهنجاریهای شدید اسکلتی باشد. این ناهنجاری بسیار شایع ، یک انگشت پنجم اضافه است. یک درمان معمول برای این مشکل، جراحی برداشتن انگشت اضافه میباشد. یک بررسی کامل برای ناهنجاریهای دیگر باید انجام شود.
- سینداکتیلی (انگشتان پای شبکه مانند)- این مشکل به درمان نیاز ندارد، اما ناهنجاریهای دیگر باید بررسی شود.
- انگشت چکشی- این مشکل وجود مفصل متاتارسوفالانژیال (MTP) اضافه و مفصل اینترفالانژیال دیستال (DIP) با یک مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال (PIP) بیش از حد فشرده شده است. این مشکل معمولاً انگشت دوم پا را تحت تاثیر قرار داده و اگر دردناک شود، نیاز به جراحی دارد.
- انگشت چکشی – این مشکل یک ناهنجاری انعطافپذیر در مفصل اینترفالانژیال دیستال است. اگر بیمار علائم شدید داشته باشد، ممکن است برای درمان جراحی نیاز باشد.
- انگشت چنگالی– این مشکل دورسی فلکشن در بند انگشت نزدیک به مفصل کوچکتر متاتارسوفالانژیال و انعطافپذیری همزمان مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال و مفصل اینترفالانژیال دیستال است. برای درمان توصیههای متخصص اطفال و جراحی پیشنهاد می شود.
- فرورفتن ناخن پا در گوشت– لبه ناخن در بافت نرم اطراف آن رشد کرده و ممکن است باعث پارونیشیا (عفونت گوشه ناخن) شود. گزینههای درمانی شامل درمانهای بدون جراحی مانند قرار دادن پا در آب گرم و مصرف آنتیبیوتیک و درمانهای مختلف جراحی است.
- چرخش فمورال به سمت داخل (بیرون زدگی فمورال)- شایعترین علت انحراف انگشتان پا به سمت داخل در کودکان کمتر از 2 سال است. این مشکل معمولاً با اصلاح حالت نشستن غیرطبیعی، درمان میشود.
- چرخش داخلی تیبیا– شایعترین علت چرخش انگشتان پا به سمت داخل در کودکان کمتر از 2 سال است؛ این مشکل بطور طبیعی و خودبخود هنگامی که کودک شروع به راه رفتن میکند، برطرف میشود.
- چرخش خارجی تیبیا– این مشکل اغلب با کالکانئووالگوس پا ارتباط دارد و با راه رفتن رفع میشود.
- ژنووارم (پای پرانتزی)- که به علت سفتی کپسول خلفی لگن ایجاد میشود؛ این مشکل معمولاً تا سن 2 سالگی رفع میشود، اگر نرمی استخوان را در نظر نگیریم؛ اگر این مشکل شدید باشد اسپلینت شبانه یا جراحی استئوتومی بکار میرود.
- ژنووالگوم (زانوی ضربدری)- این مشکل معمولاً خوشخیم است و عموماً تا سن 5 تا 8 سالگی برطرف میشود؛ اگر تا سن 10 سالگی ادامه یافت، جراحی لازم است.
- کوتاهی پا – معمولاً به دلیل عدم تقارن رشد ایجاد میشود؛ روشهای درمانی شامل اصلاح با جراحی بلندتر یا کوتاهتر کردن پا انجام میشود یا با مهار رشد پای بلندتر درمان میشود.
- کیست پاپیلیتال (کیست بیکر)– درمان برای این کیست سینوویال معمولاً درمانهای بدون جراحی است مگر اینکه اختلال درونی مهم زانو باشد که به آرتروسکوپی نیاز دارد.
- التهاب استئوکوندروز– استئوكندروز مفصل داخلی با علل ناشناخته؛ روشهای درمانی شامل بیحرکت نگه داشتن، داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، جراحی و اخیراً پیوند کندروسیت است.
- آپوفیزیت تیبیا (بیماری اسگود شلاتر، برآمدگی استخوانی دردناک روی استخوان ساق پا)- معمولاً به درمانهای غیرجراحی با تغییر فعالیت، درمان فیزیکی، بریس، کفی طبی و در موارد نادر، برداشتن برآمدگی تیبیا در مواردی که یکپارچه نباشد، نیاز دارد.
- دررفتگی و نیمه دررفتگی کشکک زانو –این یک اختلال مادرزادی است که معمولاً با بیحرکت کردن اندام درمان میشود؛ در صورتی که مزمن شود، برای درمان جراحی ضروری است .
- منیسک جانبی دیسکوئید– یک بدفرمی مادرزادی از منیسک جانبی است؛ منیسک به دفعات زیاد پاره میشود، اگر دردناک باشد، ترمیم آن به جراحی نیاز دارد. (11)
درد لگن در کودکان میتواند به علت عوامل مختلفی ایجاد شود. تشخیص به سابقه بیماری و معاینه دقیق نیاز دارد.(12) استفاده از آرتروسکوپی لگن در بیماران کودک رو به افزایش است، تا درد در لگن بررسی شده و درمان شود.
- دیسپلازی پیشرفته– این یک طیف از اختلالات است که روی سر فمور ، استابولوم و لگن اثر میگذارد.تشخیص زودهنگام از عوارض جانبی طولانی مدت جلوگیری می کند. درمان در کودکان زیر 6 ماه، استفاده از پاولیک هارنس است؛ در درمان کودکان بالای 6 ماه، ریداکشن بسته و گچ پیکا مورد نیاز است.
- آرتریت سپتیک(عفونت مفصل) و استئومیلیت (عفونت استخوان)- این مشکل به دلیل استافیلوکوک اورئوس ایجاد میشود. درمان معمولاً آسپیراسیون اضطراری، آرتروسکوپی، زهکشی و تخلیه با آنتیبیوتیک است.
- سینوویت گذرا در یک مفصل- این مشکل یکی از علل شایع شلی اندام است و اغلب پس از عفونتهای تنفسی رخ می دهد. گزینههای درمانی شامل استراحت، فیزیوتراپی و داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی است.
- بیماری پرتس– بافتمردگی ناشناخته عروق سر استخوان ران است. مداخلات درمانی اولیه شامل ، استراحت کامل، مسکن و بریس است. جراحی برای تعویض سر استخوان ران- که به نام استئوتومی وراوس فمورال شناخته میشود- گاهی اوقات مورد نیاز است.
- لغزش اپی فیز سر استخوان ران– در این مشکل، سر استخوان ران به سمت عقب و به طرف واروس میلغزد. این مشکل در افراد چاق یا مردانی که در سن 12 تا 15 سالگی رشد سریعی دارند، شایعتر است. درمان معمولاً شامل متصل کردن ران با جراحی است.
- جراحی دررفتگی لگن اخیراً در درمان چندین مشکل مادرزادی لگن بکار میرود.
- اسکوليوز (پشت کج) ، کیفوز (قوز)
- اسپوندیلوزیس و اسپوندیلولیستزیس– اسپوندیلوزیس نقص در فضای پارس اینترارتیکولاریس است. این شایعترین علت اسپوندیلوزیس است که در آن یکی از مهرههای ستون فقرات ، به سمت جلو و روی مهره زیر آن میلغزد. درمان شامل فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی است و در بیمارانی که اسپوندیلوزیس شدید دارند، همجوشی ستون فقرات خلفی بکار میرود.
- دیسکیتیس (عفونت دیسک کمر)- یک مشکل شایع در کودکان است. مشخصات پزشکی این بیماری شامل امتناع از راه رفتن، درد کمر، ناتوانی در انعطاف کمر و کاهش انحنا و گودی کمر (لوردوز کمری) است. در برخی از بیماران تنها دیسک کمر متورم میشود؛ در برخی دیگر ، کلسیفیکاسیون (جمع شدن کلسیم در یکی از بافتهای بدن) دیده میشود. تصویربرداری امآرآی علل این مشکل را آسیب به عروق تغذیهکننده دیسک بیان میکند. درمان با تزریق داخل وریدی همراه با آنتیبیوتیک خوراکی است.
- تورتیکولی (گردن کجی)- شایع ترین شکل آن عضلانی است؛ در نوزادان معمولاً به دلیل آسیب حین زایمان ایجاد میشود. روشهای درمانی شامل مراقبت، فیزیوتراپی، بریس و در موارد مزمن، تزریق بوتاکس انجام میشود. اگر این مشکل به دلیل وجود نوار فیبروز سفت ایجاد شده باشد، برش آن میتواند نتیجه عملکردی و زیبایی خوبی در پی داشته باشد. ترومای دیگر، نقصهای مادرزادی و تومورها را در نظر بگیرید.
- آتلانتو- اکسیال- این یک مشکل غیرمعمول اما کاملا جدی است و اغلب با سندرم داون ارتباط دارد. این مشکل به درمان نیازی ندارد مگر اینکه فشردهسازی نخاع رخ دهد، که در این مورد پایدارسازی با جراحی نیاز است.
ناهنجاری اسپرنگل– این مشکل، ناتوانی ناحیه گردن است که از محل طبیعی خود پایین میرود. این مشکل میتواند یکطرفه یا دوطرفه باشد. برای رفع آن به درمان نیازی نیست، مگر اینکه شدید شود، که در این مورد جراحی اصلاحی انجام میشود.
- نیمه دررفتگی سر استخوان رادیوس( پولد البو) – رباط حلقوی در مفصل رادیو ﻫﻮﻣﺮال گیر میکند. این مشکل همچنین به نام نیمه دررفتگی سر رادیوس شناخته میشود. درمان دستی ساده میتواند این نیمه دررفتگی را کاهش دهد اما در صورت تکرار این مشکل، ممکن است ترمیم رباط مورد نیاز باشد.
- بیماری پانر– که استئوكندروزیس است که کاپیتِلوم را درگیر میکند. این یک بیماری نادر است که گاهی اوقات در ورزشکاران جوان رخ میدهد. علائم آن اغلب با کاهش فعالیتهای فیزیکی برطرف میشود.
- گنگلیون (کیست سینوویال مچ دست)- شایعترین مشکلی است که در پشت مچ دست ایجاد میشود.
- دست چنبری رادیال– این مشکل یک ناهنجاری نادر است که به علت فقدان رادیوس ایجاد میشود. این مشکل می تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد- به عنوان مثال با از بین رفتن رادیوس پس از استئومیلیت یا ضربه. اصلاح با جراحی با استفاده از پیوند استخوان و دیگر تکنیکها میتواند نتیجه قابل قبول کاربردی ایجاد کند.
- پلیداکتیلی (پُرانگشتی) و سین داکتیلی (اتصال غیر طبیعی انگشتان به یکدیگر)
- شست و انگشت ماشهای مادرزادی- این مشکل به علت ضخیم شدن تاندونها و عضلات درست در زیر اولین قرقره انگشت ایجاد میشود. رفع این مشکل با جراحی نتیجه مؤثری دارد. بررسی نشان میدهد که درمان های پوستی به اندازه درمان با جراحی باز مؤثر هستند.
- آرترور گریپوز مادرزادی متعدد
- استئوكندروزیس شامل بیماری پرتس، بیماری اسگود شلاتر، بیماری اسکورمن (کیفوز جوانان)، بیماری کوهلر (استئوكندروزیس ناشناخته استخوان پاشنه پا )
- اختلال ارثی بافت همبند شامل سندرم اهلر دانلس و سندرم مارفان و بیماریهای موکوپلی ساکاریدوز
- دیسپلازی استئوکندرو – مانند آکندروپلازی ( اختلال ژنتیکی و از علل اصلی بیماری کوتولگی)
- استئوپتروز که شامل استئواسکلروز، دیسپلازی کرانیوتوبولار ، برآمدگی استخوانی