بیماری پنجم یک بیماری ویروسی است که اغلب باعث بروز راش قرمز روی بازو، پا، و گونه می‌شود. به همین دلیل تحت عنوان “بیماری گونه سیلی خورده” نیز شناخته می‌شود که یک بیماری شایع است و معمولاً به صورت خفیف در میان کودکان بروز می‌کند، اما می‌تواند در زنان باردار و افرادی که دچار مشکلات سیستم ایمنی هستند به صورت شدید بروز نماید. اکثر پزشکان از افراد مبتلا به بیماری پنجم می‌خواهند تا زمان بهبود علائم صبر کنند زیرا هیچ دارویی نمی‌تواند دوره درمان این بیماری را کوتاه کند. اگر سیستم ایمنی بدن شما ضعیف است پزشکی از نزدیک وضعیت شما را تا زمان بهبود علائم بررسی می‌کند. بیماری پنجم یک بیماری راش پوستی خفیف است که عامل ایجاد کننده آن پاراویروس B19 است. این بیماری تحت عنوان اریتمی عفونی نیز شناخته می‌شود و اسم این بیماری به قرار گرفتن آن در ردیف پنجم بیماری‌های راش پوستی شایع و خفیف در کودکان مربوط است.
بیماری پنجم یا اریتم عفونی (اینفکتیوزوم)، عفونت ویروسی واگیردار ملایم تا متوسطی است که در میان کودکان مدرسه، به خصوص در زمستان و بهار شایع می‌باشد. اگرچه بیماری پنجم می‌تواند شباهت به راش‌های پوستی دوران کودکی از جمله سرخچه یا مخملک داشته باشد اما بیماری پنجم معمولاً به گونه‌ای متمایز و با ظهور ناگهانی گونه‌های قرمز روشن شروع می‌شود که در این حالت به نظر می‌رسد به صورت کودک سیلی زده شده است. بیماری پنجم یا اریتما اینفکتیوزوم در نوزادان و بزرگسالان نادر است.بیماری پنجم سال‌ها پیش نام گذاری شد، زمانی که پنجمین بیماری از شش بیماری شناخته شده‌ی دوران کودکی بود که به صورت راش پوستی ظاهر می‌شدند. دیگر بیماری‌ها شامل سرخجه، سرخک، مخملک، آبله مرغان، بیماری روزئولا اینفانتوم هستند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر و نوبت ویزیت در کلینیک تخصصی اطفال تحت نظر دکتر متخصص می توانید با شماره ۰۲۱۸۸۸۹۸۴۴۰ و ۰۲۱۸۸۸۹۸۴۴۱ تماس بگیرید.
چه عواملی باعث بروز بیماری پنجم می‌شود؟
پاراویروس B19 باعث بروز بیماری پنجم می‌شود. این ویروس که در هوا وجود دارد از طریق بزاق و ترشحات سیستم تنفسی در میان کودکان ابتدایی پخش می‌شود و در فصل زمستان، بهار، و اوایل تابستان شیوع بسیار بالایی دارد. اما احتمال انتشار آن در هر زمانی و در میان افراد سنین مختلف وجود دارد. برخی از بزرگسالان در دوران که در دوران کودکی دچار این عارضه شده‌اند در بدن خود آنتی‌بادی‌هایی دارند که از آنها در برابر ابتلا به این بیماری محافظت می‌کند. در کودکانی که سیستم ایمنی آنها سالم است بیماری پنجم یک بیماری شایع و خفیف است که به ندرت دوره درمان آن طولانی است.
علائم بیماری پنجم چیست؟
علائم اولیه بیماری پنجم بسیار کلی هستند و ممکن است شبیه علائم آنفولانزا باشند. این علائم اغلب شامل موارد زیر هستند:
- سردرد
- خستگی
- تب پایین
- گلو درد
- تهوع
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
علائم این بیماری ۴ تا ۱۴ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس نمود می‌کند. چند روز پس از بروز علائم فوق، اکثر افراد جوان دچار را قرمز می‌شوند که در ابتدا روی گونه آنها ایجاد می گردد. معمولا این راش پوستی طی مدت چند روز به بازو ها و بقیه نقاط بدن انتشار میابد و ممکن است تا چند هفته باقی بماند. پس از بهبودی معمولاً فرد دیگر به این بیماری مبتلا نمی‌شود. راش پوستی بیشتر در میان کودکان شایع است. در حقیقت اکثر بزرگسالان دچار درد مفاصل می‌شوند که معمولاً چند هفته طول می‌کشد و عمدتاً در مفصل مچ، قوزک، و زانو رخ میدهد.
بیماری پنجم چگونه تشخیص داده می‌شود؟
معمولاً پزشک با نگاه کردن به راش می‌تواند به تشخیص این عارضه بپردازد. پزشک برای تشخیص بیماری پنجم در کودکان درخواست انجام آزمایشات مخصوص و آنتی‌بادی‌های خاصی را بدهد این امر در مواردی که کودک با عوارض جدی رو به رو شده است ضرورت می یابد.
بیماری پنجم چگونه درمان می‌شود؟
اکثر افراد سالم نیازی به درمان ندارند. اگر مفاصل شما آسیب دیده است یا شما دچار سردرد و تب شده‌اید پزشک برای تسکین این علائم مصرف استامینوفن را تجویز می‌کند. در غیر این صورت باید صبر کنید تا بدن با این ویروس مبارزه کند. معمولاً این فرآیند حدود یک تا سه هفته طول می‌کشد. شما می‌توانید با نوشیدن مقدار زیادی آب و استراحت کردن به روند بهبودی خود کمک کنید. کودکان می‌توانند پس از آنکه راش روی پوست آنها ایجاد شد مدرسه برگردند زیرا آنها در این مرحله دیگر ناقل بیماری نیستند. در برخی موارد نادر مصرف ایمونوگلوبین وریدی ضروری است زیرا در این حالت ممکن است این عارضه به یک مورد کشنده تبدیل شود.
علائم اریتمی عفونی چیست؟
بیماری پنجم باعث می‌شود که برخی از کودکانی که سیستم ایمنی آنها ضعیف است و به بیماری ایدز یا سرطان مبتلا هستند یا دارای اختلالات خونی مانند بیماری داسی شکل شدن گلبول‌های قرمز خون یا هموفیلی هستند، بیمار شوند. پاراویروس B19 می‌تواند به طور موقت باعث کند یا متوقف شدن فرایند تولید گلبول‌های حامل اکسیژن شود. در نتیجه این بیماری باعث بروز کم خونی شدید می‌شود که درمان آن نیازمند بستری شدن در بیمارستان است. عفونت حاصل از این ویروس می‌تواند در دوران بارداری به ویژه سه ماهه اول بارداری مشکلاتی را برای جنین به وجود بیاورد.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
- در صورتی که کودک دچار راش پوستی شده است و راش به همه نقاط بدن سرایت کرده و با علائمی مانند تب، علائم سرماخوردگی، و درد مفاصل همراه است به پزشک مراجعه کنید.
- در صورتی که تب کودک طی مدت ۲ تا ۳ روز بهبود نیافت یا کودک دچار درد گوش یا گلو شد باید به پزشک مراجعه کنید.
- اگر باردار هستید و دچار راش پوستی شده‌اید یا با فرد مبتلا به بیماری پنجم یا هرگونه راش غیر عادی تماس داشته‌اید به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول در خصوص بیماری پنجم در کودکان
عوارض بیماری پنجم در آینده چیست؟
در اکثر افراد سالم بیماری پنجم در دراز مدت هیچ گونه عوارضی را ایجاد نمی‌کند و آمادگی سیستم ایمنی فرد به علت ابتلا به بیماری ایدز، شیمی درمانی، یا سایر مشکلات ضعیف شده است باید در شرایطی که بدن سعی می‌کند با این بیماری مبارزه کنند تحت نظر پزشک قرار بگیرد در مواردی که فرد دچار آنمی شده است به درمان و توجه به پزشکی نیاز دارد. از آنجایی که بیماری پنجم باعث بروز اختلال در فرایند تولید گلبول‌های قرمز خون می‌شود از میزان اکسیژنی که بافت‌های بدن دریافت می‌کنند کاسته خواهد شد. این مسئله در افرادی که دچار آنمی ناشی از داسی شکل شدن گلبول‌های قرمز هستند صدق می‌کند. اگر شما نیز به این مشکل مبتلا هستید پس از آنکه متوجه شدید به بیماری پنجم مبتلا شده‌اید باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. بیماری پنجم می‌تواند به جنین آسیب برساند بنابراین ابتلا به این عارضه می‌تواند در دوران بارداری خطرناک باشد. این بیماری می‌تواند باعث بروز آنمی در جنین شود و زندگی او را تهدید کند. گاهی اوقات پزشک در صورت نیاز به منظور حفاظت از جنین دستور می دهد به مادر خون تزریق شود. برخی دیگر از عوارض مرتبط با بارداری عبارتند از:
- نارسایی قلبی
- سقط جنین
- مرگ جنین
چگونه می‌توان از بیماری پنجم پیشگیری کرد؟
از آنجایی که بیماری پنجم معمولاً از طریق ترشحات موجود در هوا از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود باید سعی کنید از دست دادن با افرادی که از عطسه و سرفه می‌کنند یا بینی خود را تمیز می‌نمایند خودداری کنید شستن مکرر دست می‌تواند ریسک ابتلا به بیماری پنجم را کاهش دهد افرادی که یک بار به این عارضه مبتلا شده باشند در طول زندگی خود نسبت به این بیماری مصون خواهند بود.
آیا بیماری پنجم مسری است؟
پاسخ این سوال مثبت است. از آنجایی که این بیماری به علت واکنش سیستم ایمنی بدن به عفونت ویروسی رخ می دهد افراد مبتلا به بیماری پنجم قبل از بروز راش پوستی قابلیت انتشار بیماری را دارند معمولاً کودکان پس از بروز راش روی پوست قابلیت انتشار ویروس را ندارند
بیماری پنجم چگونه انتشار می یابد؟
این ویروس همانند ویروس سرماخوردگی به صورت زیر انتشار می‌یابد:
- لمس کردن دست فرد آلوده و سپس قرار دادن دست درون دهان.
- دست زدن به اشیای مانند اسباب بازی یا بطری که قبلاً توسط فرد آلوده شده است و قرار دادن دست آلوده درون دهان.
- قرار گرفتن در معرض ترشحات ویروسی موجود در هوا ناشی از عطسه سرفه کردن فرد آلوده.
- چند روز قبل از شروع تظاهرات پوستی راش، ویروس عامل بیماری پنجم از قابلیت انتقال بسیار بالایی برخوردار است. پس از آنکه راش روی پوست تشکیل شد کودک نمی‌تواند ویروس را به دیگران منتقل کند. اما امکان انتقال ویروس از مادر باردار به جنین وجود دارد.
آیا بیماری پنجم خطرناک است؟
- معمولاً بیماری پنجم یک بیماری خفیف است و کودک احساس بیماری نمی‌کند اما معمولاً در بزرگسالان شدید است.
- افرادی که در دوران کودکی به این عارضه مبتلا شده باشند دیگر به آن مبتلا نخواهند شد.
- اگر کودکان مبتلا به آنمی شدید از قبیل داسی شکل بودن گلبول قرمز به این عارضه مبتلا شوند، ممکن است وضعیت آنها بدتر شود بیماری پنجم می‌تواند در افرادی که شیمی درمانی می‌کنند خطرناک باشدـ
والدین چه کاری می‌توانند انجام دهند؟
- هیچ واکنشی برای پیشگیری از بروز عفونت و هیچ دارویی برای درمان این بیماری وجود ندارد.
- شستشوی منظم دست ها بهترین روش برای پیشگیری از بروز عفونت است.
- در صورتی که کودک احساس کند حال آنقدر خوب است که می‌تواند در فعالیت‌های جسمانی شرکت کند می‌تواند به مدرسه یا مهد کودک برگردد.
“کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است.”
